Κατά ένα μεγάλο ποσοστό η πορεία των δοντιών εξαρτάται από τα γονίδια που κληρονομεί το παιδί.
Μελέτες υποστηρίζουν ότι η εμφάνιση τερηδόνας στα δόντια οφείλεται κατά 60% σε γενετικούς παράγοντες. Το εντυπωσιακό είναι πως κληρονομείται ακόμη και η προτίμηση στα γλυκά ή πολλές φορές η εξάρτηση!
Επιστήμονες (αυτοί οι καημένοι δεν έχουν ποτέ όνομα…) έχουν ανακαλύψει γονιδιακές παραλλαγές που αντιστοιχούν σε διαφορετικό βαθμό ¨συμπάθειας¨ στη ζάχαρη. Επίσης, ανακάλυψαν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η βεντάλια των γεύσεων που μπορούμε να απολαύσουμε, να διαχωρίσουμε και να αντιληφθούμε, τόσο μικρότερο είναι το ρίσκο για εμφάνιση τερηδόνας στα δόντια. Τέλος, υποθέτουν ότι η μεγαλύτερη ποικιλία γεύσεων οδηγεί σε λιγότερη κατανάλωση ζάχαρης, αλλά απ’ ότι λένε το ψάχνουν ακόμα…
Το σάλιο περιέχει αντιμικροβιακούς παράγοντες που προστατεύουν τα δόντια. Επίσης, μεταβολίζει τροφές και αποσπά από αυτές ασβέστιο, ποτάσιο και άλλα συστατικά που θα οπλίσουν τα δόντια των παιδιών σαν αστακούς απέναντι στις βόμβες ζάχαρης του βομβαρδιστικού που λέγεται Ελληνίδα γιαγιά! Και το σάλιο, όμως, εξαρτάται από τα γονίδια για αυτή του τη λειτουργία. Βέβαια στο στόμα ζουν και μικρόβια, πολλά από τα οποία μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα. Όλοι τα έχουμε, όμως δεν τα καταπολεμούμε όλοι το ίδιο καλά. Σωστά μαντέψατε… κι αυτό τα γονίδια το καθορίζουν.

Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να αλλάξουμε τα γονίδια που δεν κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Μπορούμε, όμως, να κάνουμε πολλά για να μη βρούμε μπροστά μας εκείνους τους δράκους του παραμυθιού που λέγαμε…
Η διατροφή, το τακτικό και σωστό βούρτσισμα των δοντιών και οι τακτικές επισκέψεις για εξέταση στον οδοντίατρο είναι σημαντικοί παράγοντες που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της τερηδόνας. Το σημαντικότερο όμως είναι η παιδεία της στοματικής υγιεινής από την οικογένεια. Χωρίς αυτή τα δόντια του παιδιού δεν έχουν καμία τύχη να βγουν αλώβητα από την καθημερινή μάχη με την τερηδόνα.
Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι το δόντι αποτελείται από ιστούς που μπορούν να υποστούν βλάβες, οι οποίες στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, δεν μπορούν να αυτοεπιδιορθωθούν. Οι βλάβες αυτές, όσο μικρές κι αν είναι, θα αποτελούν πάντα το αδύνατο σημείο στη δομή του δοντιού, και μπορούν να εξελιχθούν στο μέλλον σε κοιλότητες που χρειάζονται το γνωστό σε όλους μας “σφράγισμα”.
Η διατροφή του παιδιού πρέπει να περιορίζει σε μεγάλο βαθμό τη ζάχαρη, και ιδίως με τη μορφή των σνακ μεταξύ των γευμάτων. Τα σνακ ακόμα και αν θεωρούνται υγιεινά,(π.χ. σταφίδες, μπανάνα) μπορούν να κολλήσουν στα δόντια για ώρες μέχρι το παιδί να βουρτσίσει τα δόντια του. Αυτό σημαίνει ότι διαφορά μέρη του δοντιού, κυρίως η μασητική επιφάνεια των γομφίων (οι γνωστοί τραπεζίτες) θα κουβαλούν επάνω τους για ώρες τροφή για τα βακτήρια του στόματος. Αυτά με τη σειρά τους θα πράξουν οξέα, που σιγά-σιγά θα διαβρώσουν την αδαμάντινη του δοντιού με τα γνωστά αποτελέσματα.